2 czerwca Światowe Stowarzyszenie Wydawców (IPA) ogłosiło laureatów Nagrody Voltaire’a. W tym roku otrzymali ją Nadia Kandusevich z Koska Publishing, honorowy członek Polskiej Izby Książki oraz Dmitri Strotsev z wydawnictwa Hochroth Minsk.
Nagroda Voltaire’a przyznawana jest co roku przez Komitet ds. wolności publikacji IPA wybitnym osobowościom, które wydają książki wbrew cenzurze i nastrojom politycznym panującym w ich ojczyznach.
Kim są laureaci?
Nadia Kandrusevich jest założycielką Koska Publishing, wydawnictwa książek dla dzieci, działającego na Białorusi od 2018 r., publikującego literaturę w języku białoruskim, promującą swobodę myślenia i wolność od ucisku. Na rynku zdominowanym przez rosyjskojęzyczne publikacje i surowe regulacje, w następstwie wyborów prezydenckich w 2020 r., książki Koski zostały skonfiskowane. Obecnie Kandrusevich kontynuuje swoją pracę w Polsce, nadal docierając do białoruskich dzieci w kraju. Od maja 2025 roku wydawnictwo Koska jest członkiem honorowym PIK.
Dmitri Strotsev jest nagradzanym białoruskim poetą, wydawcą i aktywistą. Po tym, jak jego wydawnictwo Vinograd straciło licencję, kontynuował działalność jako wydawca podziemny, stawiając opór państwowej cenzurze. Aresztowany w październiku 2020 r., następnie spotkał się z groźbami i ograniczeniami dotyczącymi jego twórczości. Zmuszony do emigracji, przeniósł się do Berlina i założył Hochroth Minsk jako platformę dla białoruskich i emigracyjnych pisarzy, aby mogli swobodnie publikować swoje dzieła.
Kristenn Einarsson, przewodnicząca Komitetu ds. wolności publikacji IPA powiedziała: Wolność publikacji jest niezbędna, jeśli wolność wypowiedzi ma istnieć w praktyce i jeśli wolność czytania ma być w pełni wykorzystana. Nagroda IPA Prix Voltaire docenia wydawców, którzy walczą o swoją wolność publikacji, o wolność doceniania niezwykłej pracy twórcy i próby przekazania jej czytelnikom. Świat wokół nas pokazuje, że wolność wypowiedzi może bardzo szybko ulec erozji, co ma oczywisty wpływ na wolność publikacji. Są to prawa, o które nieustannie musimy walczyć, a jak sugeruje wielu wydawców z naszej tegorocznej listy, z wygnania, jeśli to konieczne.
Podczas Festiwalu Livre w Paryżu Światowe Stowarzyszenie Wydawców (IPA) ogłosiło sześciu wydawców z Algierii, Białorusi, Libanu, Rosji i USA, którzy znaleźli się na krótkiej liście nominowanych do nagrody IPA za wolność publikacji, tzw. Nagrody Voltaire’a, są to:
Mohamad Hadi, Dar Al Rafidain, Liban
Amar Ingrachen, Frantz Fanon, Algieria
Nadia Kandrusevich, Koska, Białoruś
Michel Moushabeck, Interlink Publishing, USA
Dmitri Strotsev, Hochroth Mińsk, Białoruś (na wygnaniu w Niemczech)
Georgy Urushadze, Freedom Letters, Rosja (na wygnaniu w Wielkiej Brytanii)
Więcej informacji można zaleźć na stronie IPA: https://internationalpublishers.org/six-publishers-shortlisted-for-2025-ipa-prix-voltaire/
