aktualizacja 14.04.2025
Za Światowym Dniem Książki i Praw Autorskich stoi 99-letnia tradycja, a w Polsce obchodzimy to wydarzenie od 2008 r. Polska Izba Książki wszystkim chcącym świętować z okazji 23 kwietnia, rokrocznie udostępnia plakat przygotowany specjalnie na tę okazję.
Początki
Święto książki wywodzi się z Katalonii, a po raz pierwszy zorganizowano je w 1926 roku. Datę 23 kwietnia wybrano nieprzypadkowo. To ważna data w historii literatury światowej: dzień śmierci wybitnego hiszpańskiego pisarza Miguela de Cervantesa, dzień urodzin i śmierci Williama Szekspira a także śmierci Garcilaso de la Vegi. W całej Katalonii tego dnia mężczyźni obdarowują swoje ukochane czerwoną różą, a one darują im w zamian książkę. Równo 30 lat temu UNESCO ogłosiła 23 kwietnia Światowym Dniem Książki i Praw Autorskich.
Jak świętujemy w tym roku? Czyli, o plakacie słów kilka
Na zamówienie Polskiej Izby Książki powstał wyjątkowy plakat Marty Janik, artystki kolażu i ilustratorki, która na stałe współpracuje z Muzeum Karykatury w Warszawie, gdzie prowadzi warsztaty. Jest laureatką Warszawskiej Nagrody Edukacji Kulturalnej 2020 (I miejsce w kat. „Instytucje Kultury”). Jej kolaż „Bóg” pojawił się na okładce „Przekroju” – rocznika. Dla Sony Music zrealizowała animowany teledysk Alicji Majewskiej. Swoje prace pokazywała m.in. w USA, Irlandii i Niemczech. Jakiś czas temu stworzyła Babę z rybą, która od tamtej pory wędruje po świecie.
Więcej na: martajanik.com
Dodatkowo projekt został wydrukowany przez PIK w kolekcjonerskiej jakości i nakładzie wyłącznie 11 egzemplarzy, a każdy z plakatów otrzymał swój indywidualny numer oraz podpis Autorki. Celem Polskiej Izby Książki było wyróżnienie tą niezwykłą grafiką instytucji oraz osobistości, które w sposób szczególny włączały się w promocję czytelnictwa – jeden z ważnych celów działalności Izby.
POBIERZ PLAKAT LEGALNIE
Równocześnie każda biblioteka, księgarnia czy instytucja chcąca włączyć się w obchody Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich może własnym sumptem wydrukować plakat oznaczając Autorkę na podstawie licencji CC BY-SA 3.0. Linki do pobrania plakatu znajdują się tutaj:
Plakat mały (internet 3mb RBG) Plakat duży (9mb – do druku CMYK format B2)
Dodatkowo biuro PIK zaprosiło do wspólnych obchodów ŚDKiPA biblioteki wojewódzkie w całym kraju. Każda z zaproszonych instytucji otrzyma limitowaną wersję 100 zakładek książkowych z projektem przygotowanym również przez Martę Janik. Dzięki tej współpracy czytelnicy korzystający z wypożyczalni w dniach 22-26 kwietnia, będą mogli otrzymać jedną z zakładek.
Chcesz wesprzeć czytelnictwo w Polsce?
Plakat o nr. 1 trafia do naszego wieloletniego partnera Fundacji Powszechnego Czytania, która podjęła decyzję o przekazaniu dzieła na aukcję charytatywną (Allegro charytatywni). W związku z tym, każdy czytelnik staje przed możliwością wejścia w posiadanie tej wyjątkowej grafiki z sygnaturą Autorki. Środki z aukcji zostaną przekazane na rozwój projektów realizowanych przez Fundację. Szczegóły dotyczące aukcji pojawią się wkrótce w naszych aktualnościach oraz mediach społecznościowych. Zachęcamy do śledzenia profilu FPC na: facebook.com/fundacjapowszechnegoczytania/
Jeszcze trochę historii
W 2008 roku Polska Izba Książki, inicjator obchodów tego święta w Polsce, zaprosiła Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Polskie Towarzystwo Wydawców Książki, Stowarzyszenie Wydawców Katolickich, Stowarzyszenie Wydawców Szkół Wyższych, Izbę Księgarzy Polskich oraz Stowarzyszenie Księgarzy Polskich do współpracy przy organizacji obchodów. Powstał Komitet Porozumiewawczy wspierany przez Instytut Książki. Z roku na rok w dniach wokół 23 kwietnia coraz więcej mówiło się i pisało o książkach, przybywało imprez, konkursów i innych wydarzeń związanych z książką i czytaniem.
Czy prawa autorskie są ważne?
Najczęściej mówimy „Światowy Dzień Książki”, zapominając że pełna nazwa tego święta brzmi inaczej. Uwadze może umykać druga część – prawa autorskie. Prawo autorskie to prawo twórcy do wyłącznego dysponowania swoją twórczością. Twórca może swoje dzieło podarować, może je za darmo rozpowszechniać, ale może je także udostępniać w sposób komercyjny i czerpać zyski ze sprzedaży. Prawo chroni wszelką własność intelektualną i materialną każdego z nas. To bardzo ważne dla twórców, rozwoju kultury, nauki i techniki. Bez rozwoju systemu ochrony prawa własności intelektualnej nie byłoby rewolucji przemysłowej i technologicznej. Dziś mamy do czynienia z fenomenem rozwijającego się błyskawicznie i zmieniającego naszą komunikację i formy naszego działania – AI. Sztuczna inteligencja znacząco obniżyła poziom ochrony praw autorskich, gdyż stworzyła powszechnie dostępne i tanie narzędzia sprzyjające reprodukcji treści, obrazów czy muzyki. W tej sytuacji jeszcze bardziej istotna staje się świadomość tego, jak ważne są prawa autorskie i ich skuteczna ochrona.
Zainteresowały Cię działania Polskiej Izby Książki?
Dodaj do obserwowanych:
https://www.facebook.com/polskaizbaksiazki
